KAYAS w UNESCO

Lista Światowego Dziedzictwa

UNESCO A KAYAS

W 2008 roku jedenaście z około 30 oddzielnych kaya zostało zgrupowanych razem jako Święte Lasy Mijikenda Kaya i wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO:

  1. Kaya Fungo – plemię Giriama
  2. Kaya Kambe – plemię Kambe
  3. Kaya Jibana – plemię Jibana
  4. Kaya Ribe – plemię Ribe
  5. Kaya Kauma – plemię Kauma
  6. Kaya Mudzimuvya – plemię Rabai
  7. Kaya Bomu – plemię Rabai
  8. Kaya Fimboni – plemię Rabai
  9. Kaya Gandini – plemię Duruma
  10. Kaya Mtswakara – plemię Duruma
  11. Kaya Kinondo – plemię Digo

Dlaczego kayas zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO?

Aby uchronić je przed dewastacją. Kryteria przyjęte przez UNESCO:

Kryterium (III): Kaje stanowią punkty centralne dla wierzeń i praktyk religijnych Mijikenda, są uważane za domy przodków różnych ludów Mijikenda i są uważane za miejsca święte. Jako takie mają metonimiczne znaczenie dla Mijikendy i są podstawowym źródłem poczucia „bycia w świecie” Mijikendy i miejsca w kulturowym krajobrazie współczesnej Kenii. Są postrzegane jako charakterystyczne cechy tożsamości Mijikenda.

Kryterium (V): Od czasu porzucenia ich jako preferowanych miejsc osadnictwa, kayas zostały przeniesione z domowego aspektu krajobrazu Mijikenda do jego sfery duchowej. W ramach tego procesu wprowadzono pewne ograniczenia w dostępie i wykorzystaniu naturalnych zasobów leśnych. W konsekwencji tego, różnorodność biologiczna kayas i otaczających je lasów została zachowana. „Kayowie” są zagrożeni zarówno zewnętrznie, jak i wewnątrz społeczeństwa Mijikenda z powodu zaniku tradycyjnej wiedzy i szacunku dla praktyk.

Kryterium (VI): Kayas są teraz repozytoriami duchowych wierzeń Mijikenda i są postrzegane jako święta siedziba ich przodków. Jako zbiór miejsc rozrzuconych na dużym obszarze, są one związane z wierzeniami o znaczeniu lokalnym i krajowym, a być może także regionalnym, ponieważ obszary te wykraczają poza granice Kenii.

Strategia zarządzania lasami kaya przyjętą przez UNESCO

WIZJA

Naszą wizją przyszłości lasów kaya jest ich przetrwanie, jako nienaruszonych i w pełni funkcjonujących krajobrazów kulturowych odzwierciedlających wartości i historię Mijikenda. Mających ciągłe znaczenie, nie tylko dla miejscowej ludności i całego społeczeństwa kenijskiego, ale również globalnie, ze względu na ich przyrodnicze i kulturowe dziedzictwo.

CELE

Główny cel strategii to ustalenie zasad i zrównoważone zarządzanie dziedzictwem kulturowym i naturalnym. Strategiczne cele zarządzania kayas to:

  • zachować i umocnić wyjątkowe dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze kaya dla lokalnej społeczności i wszystkich Kenijczyków
  • przyczynianie się do zaspokojenia potrzeb lokalnych mieszkańców w zakresie ich utrzymania i zapewnienia środków do życia z wykorzystaniem obszarów kaya, gdzie nie zagraża to kulturze i dziedzictwu naturalnemu

ZAGROŻENIA

Region wybrzeża Kenii, w którym znajdują się lasy kayas, stoi przed poważnymi wyzwaniami związanymi z utrzymaniem jego mieszkańców. Większość ludzi (na niektórych obszarach ponad 70%) żyje poniżej granicy ubóstwa, za mniej niż dolara dziennie. Wiele gospodarstw ma trudności z zaspokojeniem podstawowych potrzeb.

Populacja nadal rośnie, co łączy się z wysokim bezrobociem. Stąd presja, aby eksploatować obszary leśne, w tym lasy kayas, jako obszary „obfitości” i wspólne zasoby naturalne. Przejawia się to w licznych incydentach polegających na:

  • Przekształcanie gruntów leśnych kayas pod uprawę (główne zagrożenie kayas, które znajdują się na wiejskich terenach rolniczych i są jedynymi obszarami wspólnymi, czyli bez przypisanego właściciela). Problem bezrolności szerzy się na wybrzeżu i przyczynia się do tego do problemu.
  • wycinka drzew pod budowy domów (słupy wspierające). Kayas są jedynymi większymi obszarami zalesionymi w okolicy najbliższych miejscowości, a mieszkańcy nie mogą sobie pozwolić na zakup alternatywnych materiałów do takiej budowy
  • wycinanie drzew w celu pozyskiwania drewna. Kayas są często jedynymi obszarami z pozornie „darmowymi” zasobami tego surowca
  • Wydobycie środków do życia lub zbieranie piasku w okolicach lasów. Kayas znajdują się często w bezpośrednim sąsiedztwie terenów bogatych w minerały i inne materiały, takie jak piasek i ruda żelaza.

Wpływ na lasy i ich bioróżnorodność jest oczywisty. Degradacja i oczyszczanie lasów ma także wpływ na działalność kulturalną i zmniejsza poczucie spokoju i świętości, które zapewniają lasy.

Abdalla Boga, członek grupy starszych Kaya Diani, jedna z wielu osób, które doznały poważnych zagrożeń ze strony deweloperów, powiedział: „Spędzam bezsenne noce, kiedy wyobrażam sobie, że ta kaya pewnego dnia zniknie z powodu (działań) chciwych istot ludzkich i że nie będziemy mieli nic do pokazania naszym przyszłym pokoleniom ”.

STRATEGIE

Poniższe strategie zostaną przyjęte we współpracy ze społecznościami lokalnymi:

  • Objęcie nielicznych pozostałych niezabezpieczonych obszarów ochroną prawną
  • Wyraźne określenie granice obszaru lasów kaya, z wykorzystaniem widocznych i kulturowo uznanych metod
  • Ścisła współpraca ze starszyzną kaya i członkami społeczności w zakresie monitorowania zagrożeń i częstości ich występowania, wykorzystując do tego wsparcie grup lokalnych
  • Promowanie zwiększenia zasobów drzewnych i projektów przynoszących dochód społecznością sąsiadującym z kayas
  • Promowanie prawnie uznanych środków odstraszających od sprzedaży i przekazywania ziemi kaya w ręce prywatne
  • Promowanie zawierania umów i uzgodnień z prywatnymi właścicielami gruntów znajdujących się na terenie kayas odnośnie zarządzania tymi obszarami
  • Zachęcanie do odrodzenia społeczności kayas i jej ochrony, tak aby o święte lasy kayas dbały liczne grupy członków Mijikenda, a nie tylko starszyzna